انواع مشکلات و اختلالات قاعدگی؛ علت و درمان آن ها

دوره های قاعدگی منظم، نشانگر سالم بودن و کار کرد طبیعی بدن است. یک بانوی بالغ و سالم، باید قاعدگی های منظم داشته باشد مگر اینکه شرایط خاصی مانند بارداری، شیردهی، یائسگی یا مشکلات پزشکی استثنائی داشته باشد که موجب متوقف شدن خونریزی و پریود می شوند. پریودهای نامنظم، دردناک یا خون ریزی های سنگین ممکن است برخی از مشکلات جدی سلامتی را نشان دهند. درمان نکردن مشکلات قاعدگی باعث می شود که به سختی باردار شوید یا دوران بارداری سختی داشته باشید. در این مقاله از سایت دکتر رمضانی تهرانی، درباره انواع مشکلات و اختلالات قاعدگی بیشتر می خوانید:

مشکل اول: درد قاعدگی یا دیسمنوره

اگر در دوران قاعدگی درد شدیدی دارید که گاه در برخی موارد غیرقابل تحمل است شما به دیسمنوره مبتلا هستید. شایع ترین مشکل قاعدگی که اکثر خانوم ها از آن شکایت می کنند درد شدید است. بیش از نیمی از زنانی که پریود می شوند دردهای شدیدی را در ایام قاعدگی می گذرانند. برخی از زنان ممکن است فقط احساس سنگینی در شکم یا ناحیه لگن داشته باشند و برخی از زنان گرفتگی ها و دردهای شدیدی را تجربه کنند که با درد سندروم قبل از قاعدگی (PMS) متفاوت است. البته اکثر دردهای دوران پریودی را می توان با داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی بدون نسخه، (NSAID) مانند ناپروکسن، ایبوپروفن یا آسپرین تسکین داد. چنین داروهایی به کنترل درد و میزان خونریزی کمک می کند.

دیسمنوره دو نوع دارد:

دیسمنوره اولیه: رایج ترین نوع دیسمنوره است که به دلیل انقباضات رحم ایجاد می شود. با شروع قاعدگی به دلیل ریزش دیواره داخلی رحم و ترشح هورمون های مخصوص، انقباض های شدیدی را در شکم خود احساس می کنید که به دفع سریع تر خون و سلول های بافت درونی رحم کمک می کند. برخی از دختران که برای اولین بار قاعدگی را تجربه می کنند بلافاصله به دیسمنوره اولیه مبتلا می شوند . ولی به طور کلی با افزایش سن در خانوم ها درد دیسمنوره کم می شود. اگر چه برخی شرایط مانند داشتن استرس و سیگار کشیدن می توانند درد را بیشتر کنند.

دیسمنوره ثانویه: درد ناشی از دیسمنوره ثانویه با افزایش سن بیشتر می شود  و هم چنین به دلیل برخی از مشکلات جسمی ایجاد می شود که در ادامه به آنها اشاره می شود:

• آندومتریوز: اندومتریوز به دلیل رشد غیر طبیعی سلول های بافت داخلی رحم  اتفاق می افتد و خونریزی و درد زیادی را بروز می دهد
• فیبروم رحم:  فیبروم رحم تومورهایی هستند که در رحم یا دیواره داخلی رحم رشد می کنند و موجب خونریزی و درد لگن در فاصله بین دو دوره قاعدگی می شوند.
• کیست های تخمدان : کیست های تخمدان معمولا بدون علامت هستند، برخی از آنها در دوره قاعدگی موجب می شود درد زیادی را احساس کنید.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنید؟

اگر مصرف داروهای مسکن مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن درد شدی قاعدگی را کم نکرد، و در فعالیت های روزمره  کار و مدرسه مشکل درست کرد بهتر است به متخصص زنان مراجعه کنید.

مشکل دوم : پریودهای نامنظم

اگر دوره قاعدگی تان کوتاهتر یا بیشتر از حد متوسط ​​باشد، قاعدگی شما نامنظم در نظر گرفته می شود. این به این معنی است که زمان از روز اول آخرین قاعدگی تا شروع قاعدگی بعدی کمتر از 24 روز یا بیشتر از 38 روز است. پریودهای نامنظم برای دختران نوجوان و زنان یائسه طبیعی است. پریودهای دختران نوجوان ممکن است در سالهای اولیه پس از بلوغ،  نامنظم باشد. در زنان میانسال به علت شروع دوره یائسگی ، ممکن است با گذشت زمان چرخه قاعدگی نامنظم شود.

علل پریودهای نامنظم

علل و دلایل پریودهای نامنظم عبارتند از:

• اختلالات اشتها: افرادی که به اختلالات خوردن (بی اشتهایی عصبی و پراشتهایی عصبی) دچار هستند  قاعدگی نامنظم دارند.
• مشکلات تیروئید: مشکلات تیروئید مانند پرکاری تیروئید یا کم کاری تیروئید باعث می شود که بدن بیش از حد هورمون تیروئید تولید کند. پرکاری تیروئید منجر به قاعدگی سبک تر با خونریزی کمتر می شود.
• سندروم تخمدان پلی کیستیک: بیماری که موجب ایجاد کیست های متعدد در تخمدان، بهم ریختن هورمون ها و پریودهای نامنظم می شود.
• نارسایی اولیه تخمدان: نارسایی اولیه تخمدان زمانی رخ می دهد که تخمدان ها خیلی زود و تا قبل از 40 سالگی، از کار بیفتند. البته این بیماری با یائسگی زودرس تفاوت دارد.
• مقادیر بالای پرولاکتین در خون: پرولاکتین هورمونی است که باعث رشد سینه ها در دوران بلوغ می گردد و پس از زایمان نیز سبب می شود شیر مادر ترشح شود.
   بیماری التهابی لگن: پریودهای نامنظم می تواند نشاندهنده بیماری التهابی لگن، عفونت اندام های تناسلی و عفونت های مقاربتی باشد.
• تحمل فشار استرس بالا: مطالعات نشان می دهد که سطح بالای استرس مزمن در طولانی مدت می تواند به دوره های نامنظم قاعدگی منجر شود.
• دیابت کنترل نشده نوع 1 و 2: چناچنه دیابت مورد کنترل قرار گیرد، می تواند به منظم شدن خونریزی ها منجر شود
• چاقی  و افزایش وزن شدید: چاقی شدید در بدن سطح هورمون استروژن را افزایش می دهد و استروژن اضافی نیز چرخه های قاعدگی را بهم می زند.

مشکل سوم: خونریزی های شدید

از مشکلات دیگر دوره قاعدگی خونریزی های شدید است. دلایل خونریزی شدید عبارتند از:

• مشکلات تخمک گذاری در طی چرخه قاعدگی
• مشکلات در بافت درونی رحم
• مشکلات تیروئید
• فیبروم رحم
• پولیپ رحم
• داروهای خاصی مانند داروهای رقیق کننده خون
• مشکلات بارداری مانند سقط جنین یا حاملگی خارج از رحمی
• بیماری های خونی مانند هموفیلی

چنانچه هر یک از موارد زیر را داشتید به پزشک مراجعه کنید:

• پریود تان بیش از 8 روز طول کشید
•  هر یک یا دو ساعت مجبور هستید نوار بهداشتی عوض کنید
•  احساس سرگیجگی، سردرد و ضعف شدید در دوران قاعدگی تحمل می کنید
•  لخته های خونی بزرگی را دفع می کنید

مشکل چهارم: پریود نشدن یا آمنوره

به پریود نشدن برای چند ماه متوالی آمنوره گفته می شود که به دو نوع آمنوره اولیه و ثانویه تقسیم می شود. علائم امنوره شامل پریود نشدن برای سه ماه متوالی و پریود نشدن تا قبل از 15 سالگی می باشد.

علل آمنوره

• بارداری: در دوران بارداری، به دلیل متوقف شدن چرخه تخمک گذاری، قاعدگی اتفاق نمی افتد، البته ممکن است لکه های خونی خفیفی را مشاهده کنید ولی به معنای پریود شدن نیست.
• شیردهی: برخی از زنان با زایمان کردن، بلافاصله پریود نمی شوند و حتی تا چندین ماه پس از آن طول می کشد.
• اختلالات خوردن: در صورت مبتلا شدن به اختلالات عصبی مانند بی اشتهایی عصبی، چربی بدن آنقدر کم شود که بر روی تخمک گذاری تاثیر منفی بگذارد، آمنوره اتفاق می افتد.
• مشکلات هورمونی: مشکلات هورمونی به دلیل برخی از بیماری ها مانند سندروم تخمدان پلی کیستیک ایجاد می شود.

مشکل پنجم: میگرن قاعدگی

آخرین موردی که می توان به انواع مشکلات و اختلالات قاعدگی اشاره کرده، میگرن قاعدگی است. از هر 10 زن حدود 4 نفر در طول زندگی خود مخصوصا در اواخر دوره قاعدگی به میگرن مبتلا می شوند. میگرن همان سردردهای دردناک و شدید است. محققان مطمئن نیستند چه چیزی باعث میگرن می شود ولی برخی از عوامل مانند استرس، اضطراب و تغذیه نادرست مواد شیمیایی در مغز را تغییر می دهند و علائم و نشانه های میگرن را ایجاد می کنند.